5 monumenten met onverwachte bewoners

Reinaert de Vos verkiest de koelte van zijn hol. De liefde voor zijn weinig benijdenswaardige verblijfplaats wordt niet door de andere personages in het middeleeuwse epos gedeeld. Ook in het echte leven weten dieren wat goed leven is: in de schaduw van een kasteel, in de spleten van een eeuwenoude schuur en anderen verkiezen de onderaardse gangen van een indrukwekkend fort. Wij sporen vijf monumenten op waar de dieren het naar hun zin hebben.

Opgelet: sommige ledenvoordelen zijn momenteel niet inwisselbaar wegens de corona-maatregelen.

Tijdens een rondleiding door het Spoorwegfort maak je grote kans een van de gevleugelde bewoners te ontmoeten. De vleermuizen verblijven er namelijk niet enkel in de winter, maar ook in de zomer. In de onderaardse gangen en kamers is het hele jaar door zo’n 10°C en vochtig. In de winter vind je ze in een diepe slaap aan het plafond of in de kieren van de onderaardse gangen. In de zomer moet je eerder naar de vloer kijken, zegt Annemie Nagels van Kempens Landschap. “Zie je op de vloer een hoopje mottenvleugels liggen, dan is de kans groot dat daarboven een vleermuis hangt. Vleermuizen eten insecten waaronder motten. Daarbij eten ze enkel het lijfje op en niet de vleugels.”

Fort Duffel, ook wel het Spoorwegfort genoemd omdat het de belangrijke spoorlijn Brussel – Antwerpen moest verdedigen, werd gebouwd in 1886. Na de Duitse inval in 1914 speelde het geen militaire rol van betekenis meer. In 2009 werd overgenomen door Kempens Landschap vzw. Ze richtten er een permanent bezoekerscentrum en een brasserie in.

De winterkoning, het kleinste broedvogeltje van Europa, laat van zich horen in de Scheldevallei. Vooral in en rond de natuureducatieve Kaaihoeve in Meilegem houdt de winterkoning de bezoekers in de ban met zijn heldere zangstem. Hij nestelt zich graag in de natuurtuin met zijn vele houtkanten en struikgewas. Je vindt zijn nestje op de meest onwaarschijnlijke plaatsen. Ook de 18e -eeuwse schuur die vroeger als los- en laadkade langs de Schelde dienst deed, kan een perfecte broedplaats zijn. Als het heel koud is, zie je de winterkoninkjes dicht tegen elkaar schurken in de tuin. De Kaaihoeve ligt in de Scheldemeersen langs een afgesneden Scheldemeander. Het hele jaar door kan je hier genieten van tientallen vogelsoorten die er neerstrijken. Er is ook een heel leuk blotevoetenpad voor jong en oud.

De natuurtuin is vrij toegankelijk. 

Leden van Open Monumenten kunnen gratis veldwerkmaterialen en een natuurkabas ontlenen. Ook de brochure ‘De Kaaihoeve – Monument in en voor de natuur’ en de brochure fietsroute ‘Tussen Schelde- en Zwalmvallei’ krijg je gratis mee.

De paters norbertijnen hebben een eigen melkveebedrijf binnen de muren van de abdij. Het jonge landbouwergezin Niels Froyen en Nathalie Buntinx verzorgt er samen met hun zoontje Flor de 110 melkkoeien die het bedrijf rijk is. In 2017 pas werd de langgevelhoeve grondig gemoderniseerd. Er werd onder meer een volautomatische melkrobot geplaatst. De melk van de koeien wordt door de paters gebruikt voor de productie van hun heerlijke Averbode – abdijkaas. Je kan de kaas  en vele andere streekproducten kopen in de shop van bezoekerscentrum Het Moment aan de voet van de abdij. Het Moment was overigens laureaat van de Vlaamse Onroerenderfgoedprijs 2018.

Wist je trouwens dat de dreef voor de hoofdingang van de abdij ook wel Lekdreef genoemd wordt. Al sinds de jaren dertig worden hier gretig ijsjes gelikt door bedevaarders op weg van en naar de abdij of de basiliek van Scherpenheuvel.

Leden van Open Monumenten genieten van 1 euro korting bij het abdijbezoek en 10% korting in de shop van Het Moment.

In en rond kasteel Nieuwenhoven hangt een bijzondere rust. Die ervaar je pas echt als je het twee kilometer lange voelsprietenpad bewandelt dat al je zintuigen prikkelt. Onderweg passeer je de alpacaweide. Alpaca’s zijn heel lieve dieren die wat op lama’s lijken, maar een stuk kleiner zijn. Hun wol is van hoge kwaliteit. Vzw De Bruisende Stilte die het tudorkasteel en zijn domein onderhoudt, verzorgt de dieren met veel liefde. De speelse dieren huppelen wat graag rond in de schaduw van het tien eeuwen oude kasteel. Het deed tot de achttiende eeuw dienst als buitenverblijf voor de abten van de abdij van Sint-Truiden. Na de Franse Revolutie werd het verbouwd in tudorstijl en was het de woning van een adellijke familie.

Leden van Open Monumenten krijgen een gratis wandelkaart van het voelsprietenpad ter waarde van 2,5 euro en een gratis verse kruidenthee uit eigen tuin ter waarde van 3 euro als je blijft lunchen.

Dag en nacht komen verwaarloosde, verzwakte of gewonde vogels aan in het Vogelopvangcentrum van het Provinciedomein Raversyde in Oostende. Ze worden er met de beste zorgen omringd. De vaste medewerkers worden geruggensteund door een team van wel 200 vrijwilligers. De vogelopvang is elke dag vrij toegankelijk. Op de eerste verdieping kan je een kijkje nemen in de kooien en de verschillende verzorgingsruimten. Beneden is er een permanente tentoonstelling over de vele vogels en wilde dieren die hier terecht gekomen zijn.

Combineer je bezoek met een wandeling door het natuurpark, de archeologische site ‘ANNO 1465’ en de Atlantikwall.

Leden van Open Monumenten ontvangen een kortingstarief op de toegang tot ANNO 1465 en de Atlantikwall.