Samen met zijn collega Birger trekt archeoloog Wouter sinds enkele jaren regelmatig naar de National Archives in College Park bij Washington DC om luchtfoto's uit WOII te bestuderen. Eén van die fotoreeksen waar ze een bijzondere aandacht aan besteden, zijn Duitse luchtfoto’s die door de geallieerden werden bemachtigd tijdens de geheime operatie ‘Dick Tracy’.
Na de Eerste Wereldoorlog lag de Westhoek in puin. Herstellen leek een onbegonnen zaak. Maar de streek krabbelde recht. In tien jaar tijd herrees de Westhoek als een Feniks uit zijn as. Met Feniks2020 wordt de wederopbouw in grote en kleine verhalen weer tot leven gebracht.
Bart Vanacker, urban explorer en schrijver van 'Verdwijnend België', neemt ons mee naar gekend en ongekend erfgoed. Vandaag: de polders van Kruibeke waar je tussen de struiken o.a. dit Zweeds paviljoen van Expo 1930 ontdekt.
Aan het Emile Vanderveldeplein in Brussel is het vruchteloos zoeken naar het Volkshuis, een kathedraal in art nouveau die architect Victor Horta eind 19e eeuw bouwde voor de piepjonge socialistische partij. Waarom werd het Volkshuis afgebroken en waar vinden we er nog sporen van terug?
In het Zweedse plaatsje Rök vind je naast de dorpskerk een groot rotsblok op het kerkhof. Wat deze rots zo speciaal maakt, is dat hij de langst bekende runetekst ter wereld bevat, met meer dan 700 runen die het gehele oppervlak bedekken. Lang werd er vanuit gegaan dat deze steen werd opgericht door een negende eeuwse Vikingleider, om zijn overleden zoon te herdenken. Een recent interdisciplinair onderzoek van drie Zweedse universiteiten geeft echter een nieuwe verklaring voor de inscriptie, die nog steeds bijzonder relevant is vandaag.
Highclere Castle in Engeland is vandaag vooral gekend als de locatie van de Britse televisieserie Downton Abbey. Toch is de échte geschiedenis van het kasteel minstens even interessant want Highclere en zijn illustere bewoners zijn doorheen de eeuwen betrokken geweest bij belangrijke historische gebeurtenissen.
De rood-witte strepen van de Grote Routepaden kennen we allemaal. Zeker sinds de VRT-serie GR5 op zondagavond hoge ogen gooide. In Vlaanderen telt de route 246 kilometer. Onderweg passeer je meerdere prachtige historische plekken. Ontdek welke.
De zoekterm ‘Viérin’ is goed voor 287 resultaten in de inventaris van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Dat is niet moeilijk te verklaren: de Viérins horen al vier generaties lang bij het kruim van de Belgische architectuur. Hun vakkennis gaat veel verder dan eenvoudige lijnen op papier. Hun gebouwen zijn tijdsdocumenten, achter elke keuze schuilt een verhaal. Wij spraken, in volle coronacrisis en vanzelfsprekend op respectabele afstand, met Piet Viérin (85).
Het duurde 400 jaar voor de 236 nissen van het stadhuis van Leuven bezet werden met beelden. Waarom duurde het zo lang? Waarom werd niet meteen de kers op de taart van dit prachtige gotische bouwwerk gezet? En wat heeft de 19e -eeuwse schrijver Victor Hugo met het stadhuis van Leuven te maken?
Op de steile heuvels aan de Aveyron-rivier in Zuid-Frankrijk bevindt zich het kasteel van Belcastel. Deze impostante middeleeuwse burcht raakte in onbruik in de 17de eeuw en verviel sindsdien langzaam tot een ruïne. In 1974 belandde de beroemde modernistische architect Fernand Pouillon per toeval in Belcastel: hij raakte gecharmeerd door de kasteelruïne en besliste om deze in zijn oude glorie te herstellen.
Eddy is al jarenlang met hart en ziel de machinist van Zeilschip de Mercator. "Elke dinsdag kom ik in de machinekamer van het zeilschip Mercator sleutelen en poetsen. De machinekamer van de Mercator is voor een stuk mijn minnares geworden. Het is trouwens de enige in de wereld die nog werkt. We vormen een goed team op de Mercator. Elk heeft zijn specialisatie."
Een geheime locatie in de haven. Achter een anonieme grijze deur werken restauratoren met engelengeduld aan de restauratie en conservatie van meesterwerken uit de rijke collectie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, het KMSKA. Gwen Borms (43), hoofd restauratie, leidt ons rond in deze fascinerende wereld waar echt nog met de handen wordt gewerkt. “Wat wij doen, is in de eerste plaats een wetenschap.”
Julie De Smedt (27) is projectleider van het boeiende initiatief Iedereen Rubens: een nooit eerder geziene totaalervaring achter de schermen van de Sint-Martinuskerk. Ze nam ons mee achter de scherm en lichtte al een tipje van de sluier.
Een goed evenwicht vinden tussen menselijke en natuurlijke fenomenen is vaak een uitdaging. Op deze vier erfgoedplekken beloven we dat erfgoed en natuur hand in hand gaan!
Zelfs begijntjes zijn in staat tot pest- en haatgedrag. De twee laatste begijntjes van het begijnhof in Hoogstraten konden elkaar totaal niet luchten. Het zal de anders zo levenslustige Johanna van den Wijngaard, de laatste begijn van Hoogstraten, zeker getekend hebben.
Het Vleeshuis op de Grote Markt van Dendermonde is sinds 1899 een oudheidkundig museum. In de zandlagen rondom de stad worden immers al honderden jaren fossiele vondsten gedaan. Het museum herbergt ook het skelet van een wolharige mammoet, één met een fascinerend verhaal.
In 2008 werd wat overbleef van de Askoy II uit het zand op een strand van Nieuw-Zeeland gered. Het was er jaren voordien gestrand na een storm. De Askoy II was halfweg jaren ’70 het zeiljacht van Jacques Brel waarmee hij naar de Markiezeneilanden voer. Zeilenmakers Staf en Piet bewogen hemel en aarde om het schip te redden. Wij bezochten met onze leden de loods waar het schip in ere wordt hersteld.
In het najaar van 2012 werd een gemummificeerde wolvenpoot ontdekt in het omvangrijke archief van het STAM, het Stadsmuseum van Gent. Na onderzoek blijkt dat het vermoedelijk de poot is van een wolf die aan de poort van het Gravensteen werd genageld. Maar waarom hing die poot daar?
Geert Verdickt, zanger bij Buurman, is in de buurt van Borgloon opgegroeid. Dit Lourdes van Haspengouw is “zijn horizon” zoals hij het zelf zegt. Aan de fruitbomen hangen overrijpe appels en peren. De bladeren trotseren de herfst. We stappen door dit kleurrijke landschap naar de Tjenneboom, een plek die op Geert een onbedwingbare aantrekkingskracht uitoefent.
“Een koffiemoment is iets heilig. Je zet even de tijd stil om voluit te genieten. Het was voor mij van in het begin duidelijk dat dit op een bijzondere plek moet gebeuren”, zegt creatief onderneemster Véronique Leysen (33). Die plek is de Sint-Annakapel in het centrum van Antwerpen geworden. Geen boekenwurm zal in de erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience aan de overkant nog met een droge keel zitten.
Op reis deze zomer? Dan ga je als erfgoedliefhebber ongetwijfeld op zoek naar erfgoedparels. Laten we je het gemakkelijk maken. In heel Europa vind je gelijkaardige organisaties als Open Monumenten, national trusts genaamd. Ze zetten zich in voor het erfgoedbeheer en hebben een eigen ledenwerking. We blikken even rond.
In een stad is het vanzelfsprekend om ergens heen te sporen, maar op het platteland is dat een heel ander verhaal. Wij stippen vijf open monumenten aan waar je gemakkelijk met het openbaar vervoer heen kan.
Achter dichtgespijkerde deuren en onder een tapijt van onkruid zit soms prachtig erfgoed verborgen. Bart Vanacker (38) uit Gent trekt al vijftien jaar met zijn camera naar de meest intrigerende plekken. Sinds een goede tien jaar sleept hij Reinout Bossuyt (34) mee in zijn kielzog.
Wij presenteren je in dit artikel 5 prachtige Vlaamse kastelen die dienstdeden als decor in televisiereeksen, kinderprogramma's en internationale topproducties. Benieuwd over welke kastelen het gaat?
We treffen Dirk De Wachter (59) op een gevoelig erfgoedmoment, zijn woorden. Het ouderlijk huis in Boom wordt dezelfde avond verkocht. Het laat hem niet ongevoelig. “Ik heb goede herinneringen aan mijn jeugd en dat huis.” We hebben het over wortels en koesterplekken, over de rust van begraafplaatsen en de verbokrijking van erfgoed. “Ik hou niet van overgerestaureerde monumenten. Er mag gerust een hoekje af zijn.”
10 oktober 2010. 16 uur. Het is druk in het Ensorhuis. Bezoekers lopen in en uit de museumwinkel op het gelijkvloers. Eén bezoeker smokkelt een zwart voorwerp mee naar buiten, de bekende hoed van Ensor. Geen enkele camera registreert de actie. Tot vandaag is de hoed spoorloos.
De namiddagshift van brasserie De Krone in Fort Duffel draait op volle toeren. De lunch is net afgeruimd. Pannekoekenbakker Stijn (22) werkt met een brede glimlach tussen zijn twee jobtrainers in de keuken. Op het zonneterras nestelen zich fietsers en wandelaars. “De meeste mensen zal het niet eens opvallen dat ze bediend worden door een jongere met een autismespectrumstoornis", vertelt een vaste klant.
De adel van vroeger zijn de BV’s van vandaag. Hun lijden en geluk, hun grote momenten en kleine miseries werden breed uitgesmeerd in het roddelcircuit. De Dag Allemaal van toen had wekelijks kunnen uitpakken met vette scoops. We verzamelen hier vijf sappige verhalen uit het verleden.
We schuiven aan bij de veertiende generatie Roman: het brouwersambacht zit hen in de genen. Grootvader Jozef en zijn broers bouwden in 1926 de huidige brouwerij. “Ik sta er nog dagelijks van versteld hoe vooruitziend ze toen waren”, stelt Carlo Roman (41) die samen met zijn broer Lode (40) de dagelijkse leiding heeft over de oudste familiebrouwerij van het land.
Benieuwd naar hoe leven op het water eraan toe gaat? Hoe scheepswerven eruit zien? Of steek je zelf graag de handen uit de mouwen? Ga dan zeker eens een kijkje nemen bij één van deze vijf monumenten!
De eindejaarsfeesten komen er aan. Kopzorgen over pakjestijd. Je wil origineel uit de hoek komen, maar hoe? In de giftshops van onze open monumenten vind je zeker wat je zoekt. Grasduin tussen heerlijke streekproducten en betaalbare hebbedingetjes. Wedden dat jij het tofste cadeautje van het gezelschap hebt uitgekozen?
Vroeger deden we het met rolletjes, vandaag kan het met je smartphone. Foto's nemen van momenten die je wil koesteren, het blijft van alle tijden. Ook monumenten lenen zich uitstekend als de perfecte achtergrond. Kijk maar even mee, deze vijf plekken zijn niet alleen razend interessant om te bezoeken, ze vormen ook het ideale decor voor een prachtige foto.
Fort Liezele is puur plezier voor mij. Zes jaar geleden werd ik gevraagd te figureren voor tv-opnames in Fort Walem. Het bracht me in contact met de wereld van het re-enactment. Mijn interesse gaat vooral uit naar de persoonlijke verhalen van vergeten soldaten uit de Eerste Wereldoorlog. Zo leerde ik Fort Liezele kennen.
Een fort in het Antwerpse en een prachtig kasteel in West-Vlaanderen: je zou het misschien niet meteen denken, maar ze hebben wel degelijk iets gemeen. Weet jij welke geschiedenis deze twee monumenten delen?
Zin een romantisch weekendje weg? Zoek je een unieke plek om te overnachten? Dan zijn volgende drie B&B’s een aanrader. Ze beschikken over een rijke geschiedenis en opvallende architectuur.
Emile Beertens (10 jaar) vertelt: "Op school leren we vaak over de geschiedenis van Hasselt. Mijn tante en moeke (oma, red.) stelden voor om in Het Stadsmus die geschiedenis ook eens in het echt te zien. Ik ben wel onder de indruk van het museum, alleen jammer dat er geen ridders tussen staan. Daar ben ik helemaal weg van. Ik was graag een ridder geweest."
Eva Lampaert (28 jaar) over Jeneverstokerij Van Damme: "Wij zijn de enige warme landbouwstokerij van de Benelux. We werken met een gesloten kring, van graan tot borrel zeg maar. We telen het graan zelf en het eiwitrijke restafval, de spoeling, voeren we aan onze koeien. Met hun melk bereiden we onder andere het deeg voor onze pannenkoeken."
Blozende appels, ronde pompoenen en druiven. Ook in de historische boomgaarden, serres en moestuinen is het tijd voor de pluk...en de verwerking tot smakelijke hapjes.
Op zoek naar een originele plek om een verjaardagsfeestje te organiseren voor je zoon of dochter? Op deze historische plekken geef jij het leukste en boeiendste feestje.
Dieren weten wat goed leven is: in de schaduw van een kasteel, in de spleten van een eeuwenoude schuur of de onderaardse gangen van een indrukwekkend fort. Wij sporen vijf monumenten op waar de dieren het naar hun zin hebben.
Zin om de benen te strekken en te genieten van prachtige natuur? Misschien kunnen deze 6 monumentale plekken je overtuigen om je wandelschoenen uit de kast en je fiets van stal te halen!
Het noodlot kan snel en verwoestend zijn. Zelfs in Vlaanderen raken monumenten soms slaags met Moeder Natuur. Wij zoeken vijf monumenten op die natuurgeweld overleefden.
Heb jij je kinderen al eens gevraagd wat ze later willen worden? De kans is groot dat ze ‘piloot’, ‘juf’ of ‘papa’ antwoordden. Maar misschien zijn jouw kapoenen stiekem wel geboren kantklossers of schuilen er eigenlijk vrolijke garnaalvissertjes in hen?
Zoek je nog inspiratie voor de locatie van je volgende feestje? Deze 5 wondermooie monumenten zijn de perfecte plaats voor een familiereünie, babyborrel, verjaardagsfeest, dansavond, receptie, jubileum, communie en nog zo veel meer.
Rita en John kennen Fort Napoleon uit hun jeugd. Met hun leerboeken vluchtten ze de duinen in om te studeren, weg van de drukte van het strand. In de verte zagen ze toen al het prachtige, oude gebouw liggen...
Heb je zin om er een dagje op uit te trekken maar zit je even krap bij kas? Geen probleem! Heel wat schitterende monumenten kan je gewoon gratis bezoeken. Wij geven je zeven tips mee voor een geweldig én gratis uitje.
Heb je ooit al gehoord van een watermolen? Of wat dacht je van een getijdenmolen? Niet alle molens werken met de kracht van de wind: deze zes indrukwekkende monumenten tonen je hoe het anders kan!
"Honden mogen overal mee", klinkt het bij Stoomcentrum Maldegem. En er zijn wel meer hondvriendelijke Open Monumenten dan je zou denken. Wij laten Junior rondsnuffelen in het Huisje van Majutte, het oudste vissershuisje van de Kust.
De Vlaamse Topstukkenlijst is veel meer dan zomaar een verzameling kunst. Het gaat om 549 objecten die onlosmakelijk verbonden zijn met de geschiedenis van Vlaanderen. Ze mogen het grondgebied niet verlaten en ze worden gekoesterd als waren het zeldzame edelstenen. Vaak zitten ze achter slot en grendel, ver weg van nieuwsgierige blikken. Gelukkig kan je sommige topstukken ook bewonderen in prachtige musea.
Het Koninklijk Zimmertorencomité bewaakt het nagelaten erfgoed van Zimmer. In 2012 werd burggraaf Frank De Winne verkozen tot erelid van het comité. “Ik kende het werk van Louis Zimmer nog van tijdens mijn studies aan de Koninklijke Kadettenschool in Lier in de jaren zeventig. Het was professor Urbain Van Twembeke, mijn professor Geodesie in de Militaire School, die me vroeg erelid te worden van het bestuur.”
Je oude dag slijten, is een spreekwoord dat op Willy Tibergien niet van toepassing is. Na een leven tussen de poëzie, als stichter van zowel Poëziekrant (1976) als het Poëziecentrum (1980), richtte hij op zijn 68e boekhandel Maerlant op in het centrum van boekenstad Damme. “Ik verkocht onlangs nog een dichtbundel met een gedicht over Damme aan het Uilenspiegelmuseum”, verklapt hij met een lichte fonkellach.
“Ik ben enorm geïnteresseerd in kastelen en hun verhaal”, zegt Kwinten Van Dijck (32) uit Leuven. Net als honderden andere leden van Open Monumenten neemt hij deel aan de Kastelendag. Hij doet er zelfs twee, Laarne en Peereboomveld, meteen twee uitersten. “Ik kon zo’n unieke kans niet laten liggen. Vooral het contact met de bewoners lijkt mij bijzonder leerrijk.”
De tekening van de tribus bambuseae, bamboe, in het tropische Plantenpaleis lijkt vanzelfsprekend. Toch is er iemand die uren is bezig geweest met het vastleggen van alle mogelijke details en nuances. Lees meer...
Gure winterdagen met af en toe temperaturen onder nul. Het doet ons afvragen hoe de mens zich vroeger verwarmde? Kwamen er ingewikkelde technieken aan te pas of werd er gewoon een houtblok op het vuur gelegd?
