Het monumentaal erfgoed op de prachtige wandelroute GR5

De rood-witte strepen van de Grote Routepaden kennen we allemaal. Zeker sinds de VRT-serie GR5 op zondagavond hoge ogen gooide. Deze mythische langeafstandswandeling verbindt de Noordzee met de Middellandse Zee, van de Hoek van Holland tot Nice, goed voor 2500 kilometer wandelplezier. In Vlaanderen telt de route 246 kilometer. Onderweg passeer je de abdijen van Herkenrode en Averbode, historische kastelen en watermolens, het openluchtmuseum Bokrijk en het fort Eben-Emael. Een wandeling om nu al digitaal te verkennen, op je verlanglijst te zetten en aan te vatten zodra het weer kan!

Wat is een GR?

“Een GR is een bron van rust, dicht bij de natuur, een manier om terug te grijpen naar eenvoudige waarden, maar ook om er eens helemaal uit te zijn en de eigen grenzen te verleggen”, staat in de wandelgids ‘GR5’ van vzw Grote Routepaden.

GR-paden gaan nooit voor de kortste route tussen punt A en B, wel voor de mooiste. Er wordt meestal gebruik gemaakt van onverharde paden. Erfgoed speelt een belangrijke rol bij die trajectkeuzes. Waar mogelijk lopen de GR-paden langs plekken waar geschiedenis in de lucht hangt. 

Leonardo da Vinci

Het hoeft niet te verbazen dat de GR5 de voordeur van de kasteelhoeve in de bossen van Grobbendonk passeert, waar Bartel Van Riet en zijn vrouw een rustpunt hebben uitgebouwd. Een absolute aanrader voor wie houdt van een authentieke, warme ontmoetingsplek.

In de bossen van de Merode gaat het GR-pad even gelijk op met de muur van de Abdij van Tongerlo. Net voorbij de Grot van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes stappen we zo door de toegangspoort van de abdij. Hier vallen meteen de grote tiendenschuur en de neogotische abdijkerk op. De abdij speelde meermaals een rol tijdens opstanden in de tweede helft van de 18e eeuw. Sinds 1545 bevindt zich hier een perfecte replica van het Laatste Avondmaal van Leonardo da Vinci, volgens sommige kunstkenners heeft de meester zelf aan de replica gewerkt. 

IJsjes in de Lekdreef

Het zandpad langs de Grote Nete volgend, komen we in het centrum van Westerlo. Het indrukwekkende kasteel de Merode staat op de andere oever. De familie de Merode woont er nog steeds en zet het kasteel met zijn lange bouwgeschiedenis regelmatig open voor bijzondere gelegenheden, ook voor leden van Open Monumenten.

Het natuurgebied Averbode Bos en Heide is een puur wandelparadijs. De zandpaden gaan kronkelend op en neer door het bos, tot aan de voet van de Abdij van Averbode. De GR-wandeling buigt rechts af voor de indrukwekkende toegangspoort van de abdij. Deze dreef wordt de Lekdreef genoemd, omdat je er op mooie dagen kan genieten van heerlijke ijsjes.

Bloedmooie maagd

Komende uit de vochtige Demerbroeken krijgen we de Maagdentoren van Zichem al vroeg in het vizier. De uitkijktoren is vrij toegankelijk van 15 maart tot het einde van de herfstvakantie. Aan deze donjon op de oever van de Demer kleven vele legendes. Vooral die over de bloedmooie dochter van de heer van Zichem die in de toren werd opgesloten blijft ons bij.

De GR5 trekt rond de steden. Wie toch wat stadscultuur wil opsnuiven, kan altijd kiezen voor de variant. Net voor Diest splitst de GR512 zich op de Galgenberg af van de hoofdroute. Deze variant, die voorbij Diest weer aansluit op de GR5, neemt ons mee op ontdekking door de Oranjestad. Via de Citadel en het stadspark gaat het naar de Grote Markt. Onder het stadhuis bevindt zich trouwens het gratis toegankelijke Stadsmuseum De Hofstadt, een tip voor wanneer musea terug de deuren openen.  Neem tegen dan je lidkaart mee om vijf prachtige postkaarten cadeau te krijgen, waar de topstukken uit het museum op staan afgebeeld.

Rijkste abdij van de Nederlanden

De Wijers in Limburg wordt ook wel het land van de 1001 meren genoemd en dat is niet overdreven. Het abdijcomplex van Herkenrode is al vanaf de brug over de Demer goed te zien. Een kiezelweg leidt tot aan de toegangsdreef naar de voormalige vrouwenabdij van de cisterciënzerorde, de rijkste van de Nederlanden. Links van het poortgebouw bevindt zich het belevingscentrum waar de bouwgeschiedenis van de abdij uit de doeken wordt gedaan. 

Net voorbij de abdij leidt een GR5-variant naar het centrum van Hasselt met zijn Modemuseum en Jenevermuseum. De stadsvariant trekt dwars door de Japanse Tuin. In het Stedelijk Domein Kiewit sluit de wandeling weer aan op de hoofdroute.

Historisch vakmanschap

De rand van de grote Herkenrodevijvers volgend komen we als vanzelf aan het provinciedomein Bokrijk. Dit gigantische openluchtmuseum vindt zichzelf keer op keer weer uit. De eeuwenoude gebouwen staan er mooi gegroepeerd per provincie. Het oudste gebouw dateert van 1507. In de zomer brengen acteurs de dorpen pas echt tot leven. Hier wordt ook de link gelegd met ambachten en handwerk in ateliers en workshops.

Ook Genk kent een eigen stadsvariant die dwars door de mijnwerkersstad en het Molenvijverpark loopt. We stappen ondermeer langs het Emile Van Dorenmuseum. De route sluit in het Nationaal Park Hoge Kempen weer aan op de GR5.

Reus onder de forten

Vanaf Lanaken duiken we in de prachtige Maasvallei die de laatste jaren een grondige metamorfose kende. We dwarsen de Nederlandse grensstad Maastricht en beklimmen de Sint-Pietersberg van waar we een prachtig zicht hebben over de Maas.

De mergelgroeven van de Sint-Pietersberg werden pas onlangs ontsloten voor wandelaars en de GR5 maakt er dankbaar gebruik van.

De eindhalte van het Vlaamse deel van de GR5 is het fort Eben-Emael, een reus van een fort. Het in de jaren ’30 gebouwde complex maakt deel uit van de fortengordel rond Luik. Het werd oninneembaar geacht. Toch werd het fort op 10 mei 1940 in amper vijftien minuten overrompeld door de Duitsers.

Praktisch

De wandelpocket ‘GR5 Noordzee – Middellandse Zee. Deel Vlaanderen’ kost 20 euro en is een uitgave van Grote Routepaden vzw. De pocket is te koop via www.groteroutepaden.be.

De meest recente info over de GR5 vind je op www.facebook.com/groups/GR5NL.

Lore
Lore

Een 25-jarige creatieve duizendpoot met een passie voor taal, communicatie en toerisme. Een optimistische bezige bij die geniet van het leven :)