Menu

Spraakmakende huwelijken: Johanna de Waanzinnige en Filips De Schone (1496)

Filips en Johanna

Voyeurisme en tal van doden in Lier

Op 20 oktober 1496 is Lier het decor van een spraakmakend evenement: het huwelijk van Filips de Schone met Johanna van Castilië, dochter van Ferdinand van Aragon en Isabella van Castilië. Het 'ja-woord' van deze twee jongeren  legt de basis voor een meer dan 200 jaar durend verbond tussen de Zuidelijke Nederlanden en Spanje.  Johanna reist met een 130 schepen tellende vloot vanuit Spanje naar Antwerpen en trekt daarna verder naar Lier waar ze Filips voor het eerst in de ogen kijkt. Het blijkt liefde op het eerste gezicht. 

De vonken spatten er zo hard af dat het koppel ongezien de straten van Lier induikt en een plaatselijke priester vraagt om hen ter plekke te trouwen. De volgende dag volgt de officiële plechtigheid en worden ze voor een tweede keer in de echt verbonden dit keer in de toen nog onvoltooide Sint-Gummaruskerk, een toonvoorbeeld van Brabantse hooggotiek. 

Hof van Aragaon

Na de plechtigheid barst het feest los:  volksfeesten en een hofbal met een gigantisch banket in het huidige Hof van Aragon aan de Mosdijk. Er wordt maar liefst 1200 liter wijn geschonken.

Houten brug stort in

Op wandelafstand van de feestzaal bevindt zich het Hof van Santhoven op de Vismarkt wat toen een schiereiland was op de Nete. Hier zal het huwelijk geconsumeerd worden. Er verzamelen zich zoveel nieuwsgierige Lierenaars – vandaag noemen we dat voyeurisme – op de houten brug nabij het Hof dat deze het begeeft. De houten brug lag op de plek waar nu de stenen Aragonbrug te vinden is.

Er moet echte liefde in het spel geweest zijn tussen Filips de Schone en Johanna van Castilië, want het koppel krijgt zes kinderen. De latere keizer Karel V is één van die spruiten. Na het  overlijden van Filips in 1506 wordt Johanna  gek van verdriet en krijgt zo haar bijnaam: Johanna de Waanzinnige.

Waarom Lier?

Na de dood van Maria van Bourgondië volgen onrustige jaren vol politiek spanningen (1482-1492).  Machtcentra als Antwerpen, Mechelen, Leuven of Brussel moeten het als ideale trouwplek afleggen tegen het kleine maar ‘loyale’ Lier. Misschien wordt de keuze ook bepaald door de invloedrijke familie de Berghes die in Lier een hof hebben. Mogelijk speelt de bijzondere devotie van de invloedrijke hertogin-weduwe Margaretha van York voor de Lierse patroonheilige Gummarus ook een rol.

Zimmertoren in Lier

Wandel in de voetsporen van Filips en Johanna

De Spaanse wandeling in Lier doet alle locaties aan die een rol speelden in dit huwelijk. 

Stap tijdens je wandeling zeker ook eens binnen in de Zimmertoren toen nog een deel van de omwalling. Leden van Open Monumenten kunnen hier hun bon ruilen voor 1x gratis toegang (bij telefonische reservatie). Controleer op voorhand de reservatiemogelijkheden.